Lời dẫn: Cơn sốt công nghệ AI Tạo Sinh
AI đang tạo nên cơn sốt khắp nơi trên nhiều nền tảng. Mở LinkedIn, đọc tin tức hay tham gia sự kiện bạn đều bắt gặp các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa hứa hẹn gây dựng những thay đổi đột phá. Từ sáng tạo nội dung marketing đến chatbot tương tác với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này phủ sóng mạnh. Chủ đề AI không chỉ được thảo luận tại hội thảo công nghệ mà còn lan tỏa đến văn phòng, giảng đường đại học, và kể cả quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi đáng chú ý là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) hay thực sự là công cụ chuyển đổi toàn diện cho doanh nghiệp, đặc biệt ở Việt Nam?
AI dự kiến đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), định hình lại ngành nghề và thúc đẩy sự cạnh tranh mới. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu đẩy mạnh triển khai GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam mới bắt đầu tìm hiểu. Các lãnh đạo đang bối rối về cách bắt đầu, chọn lựa nền tảng và đánh giá kết quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để khai thác AI.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt rất lớn. Nhưng câu hỏi không phải là AI có mang lại lợi ích nữa mà là: cách ứng dụng GenAI hiệu quả?
Bài viết phân tích thực trạng và các hiểu lầm về GenAI; đưa tin tức về việc triển khai AI trong nước; giới thiệu các trường hợp thành công; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Phân biệt cường điệu và thực tế
Sự lan rộng của AI kéo theo kỳ vọng và nhầm lẫn cho doanh nghiệp. Một số công ty kỳ vọng AI thay đổi toàn diện tức thì, trong khi nhiều người cho rằng AI khó áp dụng. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) kích thích kỳ vọng. Vậy, AI thực sự mang lại gì, và những điểm cần lưu ý để không bị thất vọng? Doanh nghiệp Việt cần đặt mục tiêu rõ ràng thay vì chạy theo phong trào.
Nguyên nhân tăng trưởng AI?
Ba yếu tố chính thúc đẩy AI:
(1) Tiến bộ khoa học và công nghệ,
(2) Dòng vốn đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn lớn,
(3) Xu hướng ứng dụng rộng rãi AI trong doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng Tác nhân AI và công cụ tự động hóa thay đổi vận hành doanh nghiệp. Bên cạnh lợi ích, AI cũng gây tranh cãi về tác động nhân sự.
Quan niệm sai lầm và thực tế
AI không vận hành hiệu quả nếu thiếu giám sát, cần tinh chỉnh và tích hợp.
Sai lầm phổ biến là AI thay thế hoàn toàn con người, trong khi thực tế AI không thể thay thế tư duy sáng tạo.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến thiệt hại. Thành công phụ thuộc công nghệ, quy trình và nhân sự.
Thực tế và tiềm năng AI Tạo Sinh
GenAI giúp tăng năng suất nếu áp dụng bài bản.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT tự động hóa bán hàng (salesforce.com).
GenAI là trợ thủ đắc lực như AI Copilot, AI Agents, giảm tải công việc lặp lại. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ khai thác tốt nhất tiềm năng AI, không có kế hoạch sẽ thất bại.
Vượt qua rào cản để ứng dụng AI hiệu quả tại Việt Nam
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Cơ hội và Thách thức
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự hỗ trợ từ Chính phủ và tư nhân. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới vị trí dẫn đầu AI tại ASEAN (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam tăng trưởng 28% mỗi năm đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: tự động hóa.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Thách thức khi triển khai GenAI tại Việt Nam
• Thiếu nhân lực AI chuyên sâu.
• Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
• Hạn chế về GPU, đám mây AI.
• Rào cản ngôn ngữ, mô hình chưa tối ưu tiếng Việt.
• Lo ngại bảo mật dữ liệu.
Mặc dù vậy, với phát triển nhân tài, Việt Nam có nền tảng thuận lợi.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh chứng minh giá trị thực
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI đang phát triển AI Agents.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Ứng dụng thực tiễn
Doanh nghiệp đang chuyển hướng ứng dụng AI sâu hơn với AI Agents tự động ra quyết định.
Các mô hình AI nội địa hóa cho tiếng Việt như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp phù hợp môi trường doanh nghiệp.
Phân tích dữ liệu thông minh
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
AI Agents và Agentic AI
AI Agents có khả năng tối ưu hành vi. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
Trợ lý AI tùy biến
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động hóa xử lý tài liệu
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Hệ thống truy xuất kiến thức doanh nghiệp thông minh
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Lộ trình
• Generative AI Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo quản lý dữ liệu tốt.
• Tích hợp AI vào hệ thống ERP, CRM.
• Triển khai thử nghiệm từng bước và nhân rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập quy trình cải tiến để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Biến xu hướng thành lợi ích cho doanh nghiệp.
AI giúp tinh giản quy trình ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp cần tích hợp AI chiến lược để không bị bỏ lại phía sau.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI là lợi thế cạnh tranh.
• Tập trung nâng cao năng suất và tối ưu chi phí.
• Triển khai AI có kế hoạch để tạo tác động rõ ràng.
• Giải pháp AI tối ưu cho Việt Nam giúp tăng hiệu quả.
• AI không thay thế hoàn toàn.
Doanh nghiệp thử nghiệm và mở rộng hiệu quả trong ứng dụng AI.
AI là yếu tố bắt buộc trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Bạn sẽ đi đầu hay bị bỏ lại phía sau trong kỷ nguyên AI?